ยุทธศาสตร์ AI ใหม่ของสหภาพยุโรป: การสร้างเอกราชทางเทคโนโลยีเพื่อแข่งขันในเวทีโลก
สหภาพยุโรป (EU) กำลังเร่งรัดการดำเนินงานเพื่อกำหนดและขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ด้านปัญญาประดิษฐ์ (AI) ชุดใหม่ ซึ่งมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อลดการพึ่งพาเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐานด้าน AI ที่มาจากสหรัฐอเมริกาและจีน การริเริ่มครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของ EU ในการสร้างอธิปไตยทางเทคโนโลยี (Technological Sovereignty) และเสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันของตนเองในตลาดโลก
หนึ่งในประเด็นสำคัญที่ยุทธศาสตร์ใหม่นี้ให้ความสำคัญคือการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนกำลังการประมวลผล (Compute Power) และทรัพยากรด้านซอฟต์แวร์ ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญที่ขัดขวางการพัฒนาระบบ AI ขนาดใหญ่และโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (Large Language Models - LLMs) ในยุโรปในปัจจุบัน โดยส่วนใหญ่แล้ว นักพัฒนาและผู้ประกอบการ AI ใน EU ยังคงต้องพึ่งพาบริการคลาวด์และฮาร์ดแวร์จากผู้ให้บริการนอกสหภาพฯ อย่างมีนัยสำคัญ
คณะกรรมาธิการยุโรปได้ระบุมิติหลักที่ยุทธศาสตร์นี้จะมุ่งเน้น ซึ่งรวมถึงการจัดตั้งกลุ่มพันธมิตรผู้ผลิตไมโครอิเล็กทรอนิกส์ (Microelectronics) ภายในยุโรป เป้าหมายคือการส่งเสริมการออกแบบและการผลิตชิปขั้นสูงในระดับภูมิภาค เพื่อให้มั่นใจว่า EU มีห่วงโซ่อุปทานด้านเซมิคอนดักเตอร์ที่ยืดหยุ่นและสามารถพึ่งพาตนเองได้
นอกจากนี้ ยุทธศาสตร์ยังรวมถึงการจัดสรรทรัพยากรเพื่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานซูเปอร์คอมพิวเตอร์ (Supercomputing Infrastructure) ที่ทันสมัยและเฉพาะทางสำหรับการฝึกฝนและใช้งานโมเดล AI ขนาดใหญ่ ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญในการหล่อเลี้ยงนวัตกรรมด้าน AI ที่ล้ำสมัยในหลายอุตสาหกรรม การลงทุนนี้จะช่วยให้บริษัทและนักวิจัยชาวยุโรปสามารถเข้าถึงทรัพยากรด้านการประมวลผลที่เทียบเท่ากับคู่แข่งระดับโลก
ความพยายามในการสร้างเอกราชทางเทคโนโลยีของ EU สอดคล้องกับแนวคิดการให้การสนับสนุนทางการเงินแก่บริษัทสตาร์ทอัพด้าน AI ที่มีความสามารถในการพัฒนาโซลูชัน AI แบบยุโรปแท้ๆ การสนับสนุนนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การพัฒนาซอฟต์แวร์เท่านั้น แต่ยังครอบคลุมไปถึงการลงทุนในการพัฒนาชุดข้อมูลคุณภาพสูงและมีความหลากหลาย ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในการสร้างโมเดล AI ที่มีประสิทธิภาพ เป็นธรรม และสอดคล้องกับคุณค่าของยุโรป
การผลักดันนี้ถูกมองว่าเป็นมาตรการเชิงรับและเชิงรุกเพื่อตอบสนองต่อพลวัตทางภูมิรัฐศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงไป การที่สหรัฐฯ และจีนยังคงเป็นผู้นำในการวิจัยและพัฒนาระบบ AI พื้นฐานและโครงสร้างคลาวด์ ทำให้เกิดความกังวลว่า EU อาจตกอยู่ในสถานะผู้ตามที่ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีจากภายนอก ซึ่งส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจและข้อมูล
ยุทธศาสตร์ AI ใหม่นี้เป็นการผนวกรวมความพยายามด้านกฎหมายและการลงทุนเข้าด้วยกัน โดยจะดำเนินการควบคู่ไปกับกฎหมายว่าด้วย AI (AI Act) ที่มุ่งเป้าไปที่การกำกับดูแลการใช้งาน AI ในลักษณะที่คำนึงถึงความเสี่ยงและจริยธรรม การรวมกันของกฎระเบียบที่ชัดเจนและการลงทุนเชิงกลยุทธ์ในโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล ถือเป็นหัวใจสำคัญในการสร้างระบบนิเวศ AI ของยุโรปที่สามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืนและมีความรับผิดชอบ
คณะกรรมาธิการยุโรปเน้นย้ำว่า การสร้างความสามารถในการพึ่งพาตนเองด้าน AI ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องของความมั่นคงทางเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจและเสริมสร้างความเข้มแข็งในอุตสาหกรรมหลักของยุโรป เช่น การผลิตขั้นสูง (Advanced Manufacturing) การดูแลสุขภาพ และพลังงาน การลงทุนในปัญญาประดิษฐ์จึงเป็นกลไกสำคัญในการเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจดิจิทัลที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรมและลดผลกระทบจากการพึ่งพาผู้เล่นรายใหญ่จากภายนอกภูมิภาคอย่างเกินควร
การดำเนินการตามยุทธศาสตร์นี้จึงเป็นการเตรียมความพร้อมให้ยุโรปสามารถเป็นผู้กำหนดทิศทางของตนเองในยุคที่เทคโนโลยี AI เป็นตัวขับเคลื่อนอำนาจทางเศรษฐกิจและภูมิรัฐศาสตร์ที่สำคัญในทศวรรษหน้า
This Article is sponsored by Gnoppix AI (https://www.gnoppix.org)